Người đưa âm nhạc dân tộc lên phím dương cầm

Tiếp cận âm nhạc bác học và đàn pi-a-nô từ khi còn chưa biết chữ và trong lúc ở độ tuổi “ăn no, ngủ kỹ” thì Phó An My đã kịp thi đỗ vào Trường E.M Phillips Bachs, một trong những trường đào tạo âm nhạc tốt nhất nước Đức khi mới chỉ 13 tuổi. Tưởng rằng như thế tâm hồn sẽ thấm đẫm văn hóa, âm nhạc châu Âu như rất nhiều những nghệ sĩ khác. Nhưng không, "hòa nhập chứ không hòa tan", chất Việt trong dòng máu người nghệ sĩ tuổi Tị (sinh năm 1977) ấy vẫn mạnh mẽ, bùng cháy những thanh âm dân tộc, biến âm nhạc phương Tây thành công cụ cho âm nhạc phương Đông.

Khi Phó An My phiêu diêu trên những phím dương cầm, buông những hợp âm thánh thót và cất giọng tơ ma mị của khúc dân ca “Ngồi tựa mạn thuyền” mới thấy những thiết tha, quấn quyện ám ảnh đến nhường nào. Những tiếng đệm “ư hự, có hơ, ôi hư” của khúc hát điểm thật duyên với dòng thác âm nhạc đang chảy xiết dưới những ngón tay nhấn. Nhưng đó mới chỉ là tiền đề cho một cuộc chơi lớn của người nghệ sĩ sinh ra là để nâng niu những nốt nhạc ấy.

Năm 2011, Phó An My quyết định dùng kiến thức âm nhạc phương Tây được đào tạo để kể với khán giả về những tinh hoa nghệ thuật dân gian Việt Nam như hát chầu văn trong loại hình hầu bóng, tuồng và chèo. Những cuộc đối thoại của Phó An My có tiêu đề độc vận, tưởng như khô khốc nhưng lại gợi bao thắc mắc, tò mò, đẩy chính người nghe phải tự mình dấn thân vào vai người kể chuyện.

Qua “Bóng” năm 2011, “Lửa” năm 2014 và “Gió” năm 2016, Phó An My đã dùng pi-a-nô để đối thoại với những nhạc cụ dân tộc, dùng âm luật của phương Tây để giao hòa cùng các làn điệu dân gian đầy mầu sắc. Có lẽ, chỉ có một tâm hồn đắm đuối với bản sắc “nước non mình” như Phó An My mới dám độc hành để theo đuổi những điều đó. Nhiều người cho rằng, những bộ môn nghệ thuật cổ truyền được hồi sinh và có hơi thở hoàn toàn mới sau những ngón đàn của Phó An My. Táo bạo, lãng mạn nhưng vẫn được kiểm soát bởi kiến thức âm nhạc đầy lý tính, đó là những thanh âm dương cầm mang đầy hơi thở của làn điệu chèo í a hay làn điệu chầu văn mượt mà, day dứt.

Năm 2017, nữ nghệ sĩ Phó An My cùng nhạc sĩ Đặng Tuệ Nguyên sẽ cùng khán giả thăng hoa trong những bản độc tấu và hòa tấu các nhạc cụ bám rễ sâu và nở hoa từ âm nhạc cổ truyền. Phương thức sáng tác, biểu diễn mới có thể gọi là “Độc thoại” dân gian được thể hiện bằng ngôn ngữ âm nhạc thính phòng giao hưởng đương đại, mô phỏng như những khoảnh khắc tự ngẫm, tự cảm, tự vấn của người nghệ sĩ bám sâu, bám chắc vào mảnh đất văn hóa cội nguồn của mình.

Chương mới trong âm nhạc của Phó An My và Đặng Tuệ Nguyên được bắt nguồn từ những xúc cảm trước phong cảnh, đời sống, văn hóa và âm nhạc dân gian của đồng bào Tày - Nùng, có chung cây Tính Tẩu - cây đàn đặc trưng trong tín ngưỡng thờ Then (Trời), mặc dù mỗi dân tộc, mỗi vùng đều có những nét riêng. Những tác phẩm được liên kết thành một bức tranh hoàn chỉnh dệt nên bởi không gian âm nhạc sáng tạo với biểu cảm thống nhất. Đêm diễn “Độc hành” của Phó An My sẽ tổ chức tại Nhà hát Lớn (Hà Nội) vào đầu tháng 12-2017.

Lựa chọn con đường không phải ai cũng đủ đam mê, dám dấn thân, độc hành và không cần tài trợ, mà chỉ đ??? th???a mãn niềm đam mê, cặp đôi Phó An My - Đặng Tuệ Nguyên khát khao đưa tình yêu, niềm tự hào về âm nhạc dân tộc truyền thống đến với khán giả, mặc dù vẫn biết con đường mình theo đuổi không hề dễ dàng.